Wat is soefisme?

Het soefisme, door velen beschouwd als de grootste synthese van de islamitische spiritualiteit, is een wijsheidsschool die zelfkennis beschouwt als de beste manier voor de mens om God te begrijpen.

Velen definiëren het als "islamitische mystiek", anderen als "islamitisch esoterisme". In werkelijkheid is het Soefisme dat alles en meer: het is een spirituele school die het zoeken naar spirituele waarheid heeft gekozen als het ultieme doel dat door ieder bewust wezen moet worden bereikt.

Deze zoektocht kan alleen plaatsvinden door de werkelijkheid te begrijpen zoals zij is, naakt en rauw, zonder sluiers, leugens of illusies. Bovendien, wanneer het soefisme spreekt over kennis of cognitie, verwijst het naar die volmaakte zelfkennis die leidt tot het begrijpen van het Goddelijke. Dit logische beginsel is gebaseerd op een fundamentele uitspraak van de Profeet Mohammad: "Wie zichzelf kent, zal zijn Heer kennen.

Oorsprong

De oorsprong van het soefisme gaat terug tot het hart van de Islam in de tijd van de Profeet. Zijn leer trok al vroeg groepen geleerden aan die ahle suffe, "mensen van het platform", werden genoemd, vanwege hun gewoonte om op de vloer van Mohammeds moskee in de stad Medina te zitten.

Daar hielden zij zich bezig met lange discussies over de werkelijkheid van het Zijn en het zoeken naar het pad en de innerlijke discipline die tot geestelijke zuivering en meditatie kunnen leiden.

Deze "platformmensen" geloofden dat de mogelijkheid om de weg te vinden die leidt tot het begrijpen van de werkelijkheid van het Goddelijke het voorrecht en het alleenrecht van de mens is.

Onderscheidend pad

Een dergelijke benadering scheidt en onderscheidt Soefi's niet alleen van filosofen, maar ook van elke andere groep geleerden wier kennis gebaseerd is op tradities, woorden, vooronderstellingen en de verbeelding in plaats van directe kennis van al het bestaande.

In die zin verschilt het door het soefisme voorgestelde pad van dat van de meeste spirituele tradities van het Westen en het Oosten. Een van de hoofddoelen is het esoterische aspect van de Islam te begrijpen en te introduceren, in tegenstelling tot de openbare esoterische elementen van de godsdienst zelf waarin het concept werd geboren.

Stapsgewijze aanpak

De spiritualiteit die de Soefi-traditie heeft ontwikkeld, is in vele opzichten vrij uniek. In de visie van de soefi's verloopt de toenadering tot God in stappen.

In de eerste plaats moet men de wetten van de Koran naleven, maar dit is slechts een opstapje dat niet noodzakelijk leidt tot een begrip van God en de wereld. Ritualistische praktijken hebben geen nut als men de geheime betekenis ervan niet kent.

Alleen door een inwijding verkrijgt een individu de mogelijkheid om door de verschijningsvorm van de dingen heen te "zien". Zo is de mens een microkosmos, een wereld in het klein, waarin men het beeld kan vinden van het gehele universum, de macrokosmos. Voor het soefisme is het dus vanzelfsprekend dat naarmate we onze kennis van de mens verdiepen, we ook onze kennis van God verdiepen. Het een leidt vanzelf naar het ander.

Interne onzuiverheden

Hoe dan ook, het valt niet te ontkennen dat de beginselen van het soefisme alle gebaseerd zijn op de regels en leringen van de Koran en de instructies die Mohammad heeft nagelaten. Voor een soefi is er geen scheiding tussen alle geschapen vormen en de Schepper.

Als de meeste mensen deze fundamentele eenheid niet kunnen waarnemen, komt dat door de Nafs, de onzuiverheden van allerlei aard die wij in ons dragen, en ook door de beperkte fysieke, emotionele en mentale hulpmiddelen waarover de mensheid beschikt.